Koordynatorka laboratorium:
dr Joanna Zyznawska
e-mail: joanna.zyznawska@uj.edu.pl

Planowane do utworzenia LBFŻ umożliwi rozwój niefarmakologicznego wsparcia terapii chorób cywilizacyjnych i związanych z wiekiem. Jako jedna z nielicznych a  działająca w tak kompleksowym zakresie, jednostka w Polsce będzie prowadzić badania nad metodami poprawiającymi motorykę osób zarówno młodych jak i starszych, w rozmaitych  codziennych aktywnościach. Będzie zajmować się opracowywaniem nowych terapii ruchowych oraz  wsparciem dla rehabilitacji chorych obciążonych schorzeniami układu sercowo-naczyniowego, oddechowego, nerwowego, czy po zabiegach chirurgicznych. Rozwój terapii niefarmakologicznych połączony z opracowywaniem nowych leków stanowić będzie najbardziej wszechstronne podejście badawcze, którego celem jest rozwiązanie współczesnych problemów zdrowotnych społeczeństwa.

Laboratorium Badania Funkcji Życiowych wyposażone w:

• system do videoanalizy ruchu 3D współpracujący z nowoczesnym systemem EMG oraz TMG; platformą do pomiaru siły oraz platformą do prezentacji rozkładu nacisku stóp na podłoże;
• sprzęty nowej generacji do pomiarów bioegronometrycznych jak: bieżnie, cykoloergometry, ergospirometry, platformy stabilometryczne;
• analizatory składu ciała z punktem pobrań materiałów

będzie stanowiło unikatowy kompleks umożliwiający połączenie wielu kierunków badań w zakresie fizjologii, fizjoterapii, biomechaniki i analizy wysiłku fizycznego. Unikatowość laboratorium polegać będzie na zintegrowanym zastosowaniu wielu technik badawczych stosowanych do analizy ruchu, postawy oraz parametrów wydolnościowych organizmu.

To kompleksowe podejście do oceny stanu organizmu badanego, pozwalające na dynamiczną ocenę współdziałania układu mięśniowego, kostnego, nerwowego, oddechowego oraz krążenia, będzie możliwe wyłącznie dzięki zgromadzeniu wszystkich wymienionych urządzeń i systemów jednocześnie we wspólnej lokalizacji.

We współpracy z innymi jednostkami badawczymi, w szczególności Zakładem Fizjologii Mięśni i Wysiłku Fizycznego Wydziału Nauk o Zdrowiu UJ CM, badania te pozwolą na precyzyjną ocenę dynamicznych zależności pojawiających się w trakcie wysiłku fizycznego pomiędzy wyżej wymienionymi układami w warunkach fizjologicznych i patologicznych powstałych na skutek chorób przewlekłych (w szczególności cywilizacyjnych) lub urazów. Przeprowadzone badania pozwolą na opracowanie precyzyjnych schematów rehabilitacyjnych, które będą mogły być wdrażane w jednostkach szpitalnych lub kierunkowych planów treningowych sportowców. 

Laboratorium będzie kierowało ofertę współpracy do podmiotów gospodarczych, działających w obszarze medycznym (np.: rehabilitacja, ortopedia, kardiologia, reumatologia, geriatria, chirurgia, ginekologia, onkologia), sportowym (kluby sportowe, szkoły trenerskie, instytucje rekreacyjno-lecznicze), przedsiębiorstw z branży przemysłu sprzętu zaopatrzenia ortopedyczno-rehabilitacyjnego, oraz przedsiębiorstw realizujących szeroko rozumiane badania stosowane. Bliska współpraca pomiędzy LBFŻ a innymi jednostkami, w tym również podmiotami leczniczymi i oddziałami szpitali uniwersyteckich oraz innymi ośrodkami zajmującymi się fizjologią, ergonomią i biomechaniką ruchu będzie ułatwiać wdrażanie wyników badań do programów prozdrowotnych, działalności na rzecz ochrony i promocji zdrowia, rekreacji i adaptowanej aktywności ruchowej.

Podstawowa oferta badań będzie obejmowała m.in. następujące pozycje:

• analizę zaburzeń chodu występującą w przebiegu różnych dysfunkcji narządu ruchu, w tym chorób układowych, onkologicznych, cywilizacyjnych, urazów oraz niepełnosprawności, negatywnie wpływających na stan funkcjonalny i jakość życia pacjentów;
• analizę kontroli posturalnej, napięcia mięśniowego, stabilizacji i równowagi statycznej i dynamicznej podczas różnych czynności funkcjonalnych – zarówno dla osób zdrowych, jak i z różnymi dysfunkcjami;
• analizę propriocepcji i koordynacji podczas realizacji różnych wzorców ruchowych, tak w warunkach normalnych (sport, trening, rekreacja) jak i podczas deficytów wynikających z przebiegu wielu chorób i dysfunkcji;
• diagnostykę stóp oraz obciążenia w warunkach statycznych i dynamicznych;
• analizę ruchów manipulacyjnych ręki z uwzględnieniem siły mięśniowej;
• analizę parametrów wydolnościowych jak siła i wytrzymałość mięśni w czasie rozmaitych aktywności ruchowych;
• analizę sygnału EMG pozwalającą ocenić napięcie mięśniowe, stopień aktywności mięśnia, czas włączania się poszczególnych mięśni do ruchu oraz zmęczenie podczas różnych aktywności ruchowych, w warunkach zdrowia – np. optymalizacja treningu oraz choroby – optymalizacja poprawnych wzorców ruchowych, zaburzonych na skutek uszkodzenia, wieku, niepełnosprawności.

Kompleksowo wyposażone LBFŻ może być idealnym narzędziem do oceny funkcji stawów i mięśni w grupie osób z niepełnosprawnościami – w tym amputowanych, z niedowładami czy chorych na wrodzone skazy krwotoczne. Możliwa będzie także ocena mechanizmów kompensacyjnych, początkowo kluczowych dla ochrony uszkodzonych struktur, natomiast w późniejszym etapie prowadzących do dalszych uszkodzeń.

Ważne będzie także opracowanie programu rehabilitacji mającego na celu trwałą poprawę funkcjonowania pacjentów z artropatią hemofilową, umożliwiającą poprawę wydolności fizycznej, siły mięśniowej oraz zakresu ruchu stawów, zmniejszenie codziennego bólu oraz opóźnienie lub nawet uniknięcie konieczności interwencji chirurgicznej.

Urządzenie do pomiaru sygnału sEMG                         

Tanita – urządzenie do pomiaru składu masy ciała 

Urządzenie TMG – Tensomiografia